Kiểm tra không phá huỷ là gì? Phân loại cụ thể?

Kiểm tra không phá hủy trong ngành xây dựng, cơ khí được sử dụng là phương pháp quan trọng phát hiện lỗi. Không phải ai cũng biết được cách thức thực hiện phương pháp này như thế nào? Chính vì thế KV2 sẽ phân tích rõ cho mọi người về từng cách kiểm tra này nhé.

Kiểm tra không phá hủy – NDT là gì?

Kiểm tra không phá hủy (Non Destructive Testing) là một phương pháp sử dụng để dò tìm các lỗi, khuyết tật ở bên trong hoặc bề mặt vật liệu, mối hàn. Việc phát hiện này sớm để khắc phục và xử lý tránh làm tổn hại tới việc sử dụng về sau. Hiện nay phương pháp này được ứng dụng rất phổ biến trong ngành xây dựng, cơ khí, vật tư. Nhiệm vụ của phương pháp này:

• Tiến hành đo độ nứt vỡ, độ xốp, tách lớp, nhiễm xỉ, xem tính chất ngấm  của mối hàn
• Kiểm tra về độ ăn mòn của kim loại, độ bong tróc của vật tư xây dựng
• Đo độ dày có đạt chuẩn
• Đo độ cứng vật tư
• Xem bê tông có độ ẩm như thế nào
• Xác định rõ vị trí, kích thước của bê tông cốt thép đạt chuẩn chưa.

Ưu nhược điểm của phương pháp kiểm tra NDT

Cách thức thực hiện phương pháp kiểm tra không phá huỷ này trên thực tế rất rộng rãi và phổ biến. Khi thực hiện có những ưu điểm trong công việc nhưng cũng không tránh khỏi các hạn chế. Do vậy chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thật rõ ràng:

Ưu điểm của phương pháp kiểm tra NDT

Có nhiều ưu điểm nổi trội của cách thức kiểm tra không có phá hủy này:

• Áp dụng phương pháp này ngay lập tức trên mẫu thử, vật tư, bề mặt
• Thực hiện nhanh chóng cho kết quả ngay
• Áp dụng thử phát hiện lỗi trên bất cứ sản phẩm nào
• Cùng lúc áp dụng được nhiều phương pháp khác nhau trong cùng chủng loại vật tư, bề mặt. 
• Kiểm tra mà không gây cản trở cho hoạt động sản xuất
• Kiểm tra lỗi không cần phải phá hoặc ảnh hưởng kết cấu sản phẩm 

Nhược điểm của phương pháp NDT

Dưới đây sẽ là một số nhược điểm của phương pháp này:

• Đánh giá gián tiếp về tính chất khi sử dụng
• Cần phải có sự nghiên cứu sâu khi thực hiện tham chiếu kết quả thử nghiệm với thực tế khi sử dụng
• Kết quả dùng cho việc thử là định tính, chỉ mang tính tương đối.

Phân loại các kiểm tra NDT

Nếu dựa vào việc phát hiện  ra các khuyết tật, lỗi phân loại 2 nhóm chính kiểm tra không có phá hủy. Bạn có thể lựa chọn một trong các hình thức kiểm tra trong 2 nhóm này: 

• Nhóm có khả năng phát hiện lỗi trên bề mặt và gần bề mặt: kiểm tra bằng mắt, thẩm thấu chất lỏng, phương pháp bột từ hay từ tính, phương pháp kiểm tra dòng điện xoáy.
• Nhóm có khả năng phát hiện lỗi ở sâu bên trong và cả trên bề mặt: chụp ảnh phóng xạ, phương pháp siêu âm.

Kiểm tra khuyết tật bằng mắt

Phương pháp khuyết tật bằng mắt là cách thức tiến hành kiểm tra trực tiếp vật tư, mối hàn bằng mắt thường của con người. Cách  này thường được thực hiện bởi chuyên viên, quản lý trong công trình hoặc xưởng. Đặc điểm khi áp dụng: 

• Kết quả của phương pháp này phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của người tiến hành kiểm tra
• Áp dụng kiểm tra lỗi, khiếm khuyết về bề mặt, các thay đổi, biến dạng dễ nhận biết bên ngoài.

Kiểm tra NDT bằng thẩm thấu chất lỏng

Phương pháp kiểm tra này các chuyên viên sẽ dùng chất lỏng có chứa thành phần hóa học, màu sắc, độ nhớt hợp lý để kiểm tra vật tư. Thường sẽ áp dụng nhằm phát huy các lỗi bề mặt. Đặc điểm áp dụng: 

• Chất lỏng đưa lên bề mặt sẽ được thẩm thấu vào bên trong nếu có khiếm khuyết như vết nứt, rạn, lỗ hổng
• Thường dùng để kiểm tra vật liệu không nhiễm từ 
• Không dùng kiểm tra vật liệu có độ xốp cao.
• Chi phí kiểm tra phương pháp này thấp, đơn giản. 

Kiểm tra NDT bằng phương pháp bột từ 

Thực hiện phương pháp kiểm tra này dùng bột từ để thử sẽ dựa vào tính liên tục của đường sức từ. Nó tạo ra giữa 2 cực của nam châm có sức hút mạnh. Đặc điểm khi áp dụng: 

• Độ nhạy bén cao, kết quả chuẩn xác tốt phát hiện ra lỗi nhanh chóng
• Không dùng cho vật liệu không nhiễm từ.

Kiểm tra NDT bằng siêu âm

Sử dụng siêu âm là một cách kiểm tra lỗi không phá hủy với một chùm sóng siêu âm để truyền nhanh tới đối tượng thử nghiệm. Khi thực hiện, cường độ xung dội âm khi phát sóng được âm đi qua đầu dò thẳng tới bề mặt hoặc bên trong vật cần thử nghiệm. Xác định rõ hình dạng, kích thước, vị trí có khiếm khuyết hoặc lỗi. Đặc điểm áp dụng: 

• Xác định rõ được lỗi nằm ở sâu bên trong vật kiểm tra
• Hiệu quả khi kiểm tra mối hàn có lỗi không
• Siêu âm thấy được chiều dày vật liệu, độ ăn mòn kim loại như thế nào 
• Áp dụng được cho các vật liệu dạng rắn
• Hiệu quả còn phụ thuộc vào thiết bị và kinh nghiệm của người kiểm tra.

Kiểm tra NDT bằng chụp ảnh phóng xạ 

Phương pháp kiểm tra này sử dụng tia X, cụ thể là cho đối tượng tiếp xúc với bức xạ sẽ phát hiện rõ được hình ảnh của lỗi, khuyết tật bên mặt và bên trong vật thử. Phương pháp này áp dụng cho đa dạng vật liệu khác nhau, không cần chuẩn bị bề mặt mẫu. Đặc điểm áp dụng: 

• Cho kết quả chuẩn xác cao, đáng tin cậy, số liệu kiểm tra được lưu lại rõ ràng
• Hạn chế là sử dụng có thể gây hại cho con người gần nguồn bức xạ.

Kiểm tra NDT bằng dòng điện xoáy 

Cách thức kiểm tra này dùng dòng điện xoáy chạy qua cuộn dây tạo ra từ trường biến thiên. Cơ chế là khi cuộn dây gần vật kiểm tra, dòng điện xoáy hình thành. Sự hiện diện của hoạt động không liên tục, độ cứng, độ thẩm thấu, độ dẫn điện…được phát hiện sẽ có ảnh hưởng tới độ lớn của ngay dòng điện xoáy và từ trường thứ cấp.

Đặc điểm áp dụng: 

• Phát hiện ra lỗi trên bề mặt đường ống
• Phát hiện ra lỗi hệ thống trao đổi nhiệt có dạng ống chùm
• Có thể dùng đánh giá được độ dẫn điện chi tiết
• Xác định độ ăn mòn, chiều dày lớp phủ.

Trên đây là toàn bộ thông tin mà Kiểm định KV2 cung cấp cho mọi người hiểu rõ về phương pháp kiểm tra không phá hủy là như thế nào. Về từng loại phương pháp cụ thể thực hiện ra sao, đặc điểm khi sử dụng. Hy vọng rằng thông tin hữu ích cho bạn trong công việc.

Thông tin liên hệ

• Địa Chỉ: 488/29/33 Phạm Văn Chiêu, Phường 16, Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh
• Hotline: 0901.36.37.48 – 0966.05.44.66
• Email: di.kiemdinhantoan@gmail.com